به بهانه تولد حسین گل‌گلاب بررسی شد؛سرود «ای ایران» چگونه خلق شد و ماندگار ماند اتحاد زیر سایه یک ترانه ملی

فرهاد فخرالدینی، محمدجلیل عندلیبی، شهرام ناظری، سالار عقیلی و محمد گلریز از راز مانایی «ای ایران» می‌گویند
غلامحسین بنان، حسین گل‌گلاب و روح‌الله خالقی 73 سال پیش اثری ساختند که ترجمان عیان جاودانگی ا‌ست
همدلی| علی نامجو - کش آمدن تصاویر و صداها در ذهن، آن هم سربزنگاه شاید برای بسیاری از ما تجربه‌ دور و ناآشنایی نباشد. لحظه ای که در خیابانی شلوغ و پرسر و صدا دل شوره می آید سراغ دل آدمی و چند لحظه بعد برخورد با ماشینی در همان خیابان دلیل دلشوره را آهسته تر از ریتم معمول عبور رویدادها از جلوی چشم، به تصویر می کشد و دورتر و دیرتر از مرگ سهراب نوشداروی دلگیری و افسردگی را عیان می کند، تجربه ای آشناست برای اغلب آدمها از کش آمدگی نوار صدا و تصویر دریافتی ذهنشان. آن روز هم کش آمد صدا و تصویر اما ادامه پیدا کرد تا امروز. برافروخته شده بود از این تعرض، شاید تماشای این صحنه کبریتی شد تا احساسات گل گلاب که از قبل تحریک شده بود را به آتش بکشد، راهش را بدون لحظه ای درنگ صاف بگیرد تا انجمن. به آستانه انجمن موسیقی ملی که رسید گامهایش را محکم تر کرد و به محض روبه رو شدن با روح الله خالقی آهنگساز نام آشنای تاریخ معاصر ایران لب به شکوه گشود از غم زمانه ای که بیش از آنچه می شود تصور کرد، ادامه دار شد و ماند. اول کار، صراه افتاده بود برای رفتن به دفتر موسیقی ملی. به خیابان هدایت که رسید، قدم هایش را تندتر کرد. با روح الله خالقی قرار داشت. هفته ای چند بار می رفت آنجا. این بار اما ملاقات با پروفسور موسیقی ایران بر بوم تاریخ هنر ایران نقشی زد که تا امروز باقی است و هنوز شنیدنش تازگی دارد. دکتر حسین گل گلاب گیاه شناس، شاعر و نوازنده ایرانی بنا داشت برود به دیدار دوست آهنگسازش اما کمی مانده به انجمن موسیقی ملی در همان خیابانی که ساختمان انجمن واقع شده بود، ازدحام مردم کنجکاوش کرد. قدم ها را تندتر کرد و رفت به میان معرکه. سربازان متفقین آن روزها در ایران جولان می دادند.در آن روزگار مردم غرور ملی را از دست رفته می دیدند زیرا در همان دوره پرچم ایران از نقطه ای نظامی همچون پادگان استرآباد پایین کشیده شد و متفقین پرچم‌شان را علم کردند. شاعر ملی ترین سرود تاریخ ایران آن روز دید که سربازان متفقین با هموطنانش در خیابان هدایت چه کردند؟! ملاقات این دو به آفرینش سرودی رسید که چند وقت بعد در اولین کنسرت انجمن موسیقی ملی که 27مهرماه سال23 در سینما تهران با صدای استاد غلامحسین بنان به روی صحنه رفت. همان تجربه اعجاب «ای ایران» و ماندگاری در تاریخ موسیقی این سرزمین را نشان داد، اما شاید خالقین این سرود ملی هم فکرش را نمی‌کردند، غرور زخمی مردم ایران سال‌ها با اثر آنها ترمیم یا لااقل تسکین می‌یابد. سه دهه از رفتنش می‌گذرد. روح حسین گل گلاب دقیقا سی و سه سال و یک روز قبل 22اسفند 63 از میان‌مان رفت و پیکرش در بهشت زهرا آرام گرفته است. هنوز اما واژه هایی که در هوای سرزمینش با آهنگ خالقی و نوای بنان پخش شده، اینجا حاضرند. این حضور طولانی اعجاب انگیز است. چراییِ ماندگاری سرود «ای ایران» تا امروز که بیش از 73سال از تولد این قطعه گذشته، رمز و رازی دارد که بسیاری از اهالی هنر سال‌هاست، برای کشفش تلاش می‌کنند.
همدلی کوشید یک روز پس از سی و سومین سالمرگ حسین گل گلاب به بخشی از پاسخ این پرسش دست یابد.